Tohum Takas Ağı kapsamında yılın ikinci büyük toplantısını geçtiğimiz hafta yaptık.

Bir çok açıdan kritik bir toplantıydı bu. Konuşulacak, anlatılacak, dinlenecek çok şey vardı. Kararı alınacak, son durum kontrolü yapılacak, önümüzdeki aylar için planlanacak…

Dahası, yıllardır oya gibi işleyerek oluşturduğumuz Tohum Takas Ağı veritabanının görücüye çıkacağı, fiilen kullanılmaya başlanacağı, uygulamalı eğitiminin verileceği toplantıydı.

Yaz mevsiminin tohumlarının toplanmak üzere olduğu, sonbaharda toprağa atılacak tohumların ambarlarda kurumaya alındığı dönemdeydi.

İlk akşam... Tanışmaca!

Bir de üstüne, yaz ayıydı, Ramazan ayıydı. Katılımın yüksek olmasına ihtiyaç duyduğumuz bir dönemde, katılımın yüksek olmama ihtimali güçlüydü (ve evet, tarihi başka türlü ayarlamak bir çok farklı nedenden mümkün değildi!)

Ama çiftçilerimiz, Tohum Takas Ağı’nı bu denli “zengin” yapan yerel tohum sevdalıları sağolsunlar… Toplamda 42 katılımcıyla yaptığımız toplantı şahane geçti, çok başarılı oldu.

***

Salı akşamı toplandık. Salı gün boyunca devam eden Yönlendirme Komitesi toplantımızın ardından buluşma noktasında bir araya geldiğimiz katılımcılarla iftar saatinde yemeğimizi yedik. Tanışma faslı kaldığımız otelde de devam etti, bir kısmı birbiriyle tanışan, bir kısmı ise Tohum Takas Ağı’na yeni dahil olanlardan oluşan grubun “muhabbeti” güzeldi.

Çarşamba gününe hızlı başladık. Dünyada tarım ve tohumda gelinen son nokta ve yaşanan sorunlar Prof. Dr. Tayfuın Özkaya tarafından anlatıldı. Tohum Takas Ağı’nda son durum, tohumluk almak amaçlı ekilen tohumların her çiftlik özelinde son durumları paylaştık, yaşanan sorunları hep beraber tartıştık. Çarşamba öğleden sonraki bölümde ise Dr. Gülay Beşirli’nin “tohumdan tohuma süreç”le ilgili önemli pratik bilgileri paylaştığı sunumunu dinleme, ardından da Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Merkezi’nin geniş arazisindeki uygulama örneklerini birebir görme şansımız oldu.

Çarşamba akşamki yemekte, bu tür buluşmaların en önemli kısımlarından biri olan “bire bir muhabbet” ettik bol bol. Toplantıya katılan

Yerinde, uygulamalı eğitim iyidir...

çiftçiler, Tohumluk Üretim Merkezleri’nden olan Gürsel Tonbul’un şahane kolaylaştırıcılığında, ellerindeki tohumların son durumlarını ve önümüzdeki seneye yönelik planlarını paylaşma imkanı buldular.

Perşembe gününe ise dünyada bir ilk olan ve Tohum Takas Ağı projesi içinde çok önemli bir yere sahip “Tohum Takas Ağı Elektronik Veritabanı”nın (www.tohumtakas.org) açılışını yaptık. Buğday Derneği Bilişim Koordinatörü Mehmet Gürmen tarafından verilen uygulamalı eğitimin ardından, yerel tohum sevdalısı bir çiftçimizin (aşağı yukarı) şu sözlerini duydu kulaklarım, ve geniş bir gülümseme yayıldı yüzüme:

“Ağbi, bu var ya… Tam lazım olan buydu yani bize.”

Atölye çalışmalarında herkes en çok ilgi duyduğu konuların etrafında bir araya geliyor

Günün devamında, önceki gün başladığımız “Ne durumdayız, kim hangi tohumları tohumluk alma amaçlı ekebilir?” atölyesine devam ettik. Tohumluk Üretim Merkezlerimizin sayısının aramıza yeni katılan çiftçilerimizin de yoğun ilgisiyle artması da Çiftçi Buluşması’nın çok önemli bir başka çıktısı.

Programı ise bir başka çok yararlı eğitim ve atölye çalışmasıyla bitirdik: Kompost yapımı. Bu konuda Türkiye’de çalışan en önemli isimlerden olan Huriye Kara’nın kompostun sürecini anlattığı, pratikta dikkat edilmesi gerekenleri aktardığı, üstüne üstlük arazinin etrafında bulduğu materyallerle ve getirdiği soılucanlarla farklı süreçleri uygulamalı olarak gösterdiği Kompost Atölyesi çiftçilerimizin büyük ilgisini çekti.

***

Bu tür etkinlikleri düzenlemek zordur, hem de çok zor. Kısıtlı kaynak, yoğun program, teknik ayrıntılar, gecenin geç saatlerine kadar süren toplantıları takiben sabah erken saatlerde güne yeniden başlamak… “Etkinliğin çok iyi kotarıldığını” belirten katılımcılara cevabım şu oldu hep: Çiftçilerin sebatı ve anlayışı, Buğday Ekibinden Güneşin, Batur, Berkay ve Mehmet’in büyük özverisi ve hep destek-tam desteği, hocalarımızın büyük emeği, ve hepimizin her daim gülümseyen yüzleridir, Buğday Derneği Tohum Takas Ağı Çiftçi Buluşması’nı bu kadar keyifli ve verimli ve şahane kılan.

Aynı tohumlar ve yaşam ve özgürlük için yürüdüğümüz yolculukta olduğu gibi – Hep beraber, güvenerek, emek vererek, gülümseyerek.

Sevgiyle kalın,